Onlangs heeft de NVM de ontwikkelingen van commercieel vastgoed van het derde kwartaal van 2023 bekend gemaakt. Hier onderstaand treft u de highlights van deze ontwikkelingen.
Kantorenmarkt
Van alle segmenten van het commercieel vastgoed laat de kantorenmarkt de grootste stijging zien in opname ten opzichte van het tweede kwartaal. In het derde kwartaal is 32% meer kantoorruimte opgenomen dan in het tweede kwartaal van het jaar. De opleving van de kantorenmarkt vond met name plaats in Amsterdam, waar 31% van alle opnames in geheel Nederland plaatsvond. De vijf grote steden vertegenwoordigden gezamenlijk 52% van alle kantooropnames. De stijging van de kantooropname wordt met name veroorzaakt door een opleving van grotere transacties boven de 5.000 m². In Amsterdam vonden vier van de vijf grootste transacties van 2023 plaats in het derde kwartaal, waarvan eveneens vier van voornoemde transacties plaatsvond op de Amsterdamse Zuidas.
Tabel 1. Vijf grootste kantoor huurtransacties (Amsterdam 2023, Brainbay).
Naast dat grotere transacties plaatsvonden, waren de transactieprijzen in Amsterdam een aanzienlijk stuk lager ten opzichte van het begin van dit jaar. In het derde kwartaal bedroeg de mediane transactieprijs € 270,00 per m² per jaar. In het eerste kwartaal bedroeg dit nog € 328,00. Ondanks de opleving in het derde kwartaal, zijn de verschillen met 2022 nog steeds aanzienlijk. Dit wordt onder andere veroorzaakt door de krappe markt. Het leegstandspercentage is historisch laag (6,9% in Amsterdam en in Nederland gemiddeld 8%). Het aandeel structurele leegstand (>3 jaar) wordt steeds groter. In 2022 Q3 was dit 14% en in Q3 2023 is dit 23%. De huurder wordt daarentegen steeds kritischer en zoekt in toenemende mate een kwalitatief hoogstaand en duurzaam kantoor.
Winkelmarkt
Ook op de winkelmarkt is een kleine positieve trend te zien. De opname van het aantal vierkante meters winkelruimte steeg in het derde kwartaal met 7% ten opzichte van het tweede kwartaal en met 19% ten opzichte van het derde kwartaal 2022. Deze stijging is vooral beïnvloedt door de verdubbeling van de winkelopname in Zuid-Holland. Afgelopen kwartaal werd hier bijna 30.000 m² opgenomen. Opvallend is ook dat de toegenomen opname vooral terug te vinden is in kleinere winkels tot 1.000 m². Bij grotere winkels is juist een afname qua opname waar te nemen.
Ook in Amsterdam is de opname van winkelvastgoed licht gestegen. Daarentegen daalde ook in dit segment tevens de mediane huurprijs. In het eerste kwartaal van 2023 bedroeg de vierkante meter prijs per jaar € 340,00, in het derde kwartaal bedroeg deze € 312,00.
Bedrijfsruimte & logistiek
De stop op nieuwbouwmogelijkheden heeft duidelijk invloed op de opname van bedrijfsruimtes en logistiek. Het huidige aanbod voldoet vaak niet aan de vereisten van de vraagzijde, wat resulteert in minder verhuisbewegingen. De opname van de kleine bedrijfsruimtes voeren daardoor de boventoon in de bedrijfsruimtemarkt. Het aantal transacties is in het derde kwartaal van 2023 met 10% toegenomen ten opzichte van vorig jaar, het aantal vierkante meters dat is opgenomen is daarentegen met 18% afgenomen ten opzichte van vorig jaar. Op provinciaal niveau is de afname van de bedrijfsruimte en logistieke opname met name terug te zien in Noord-Brabant, Limburg en Gelderland. De NVM ziet tekenen van afkoeling in de markt, dit door afvlakking van de ontwikkeling van de transactieprijs (koop en huur) en de gemiddelde transactielooptijd. In Amsterdam is deze beweging niet terug te zien. Het aantal vierkante meters dat is opgenomen in het derde kwartaal is weer bijna op het zelfde niveau als in het eerste kwartaal. Het aantal transacties is met slechts één teruggelopen ten opzichte van het eerste kwartaal. Ook de huurprijs van bedrijfsruimte en logistiek is in 2023 tot nu toe nagenoeg gelijk gebleven.
Tabel 2. Opname bedrijfsruimtes & logistiek (Amsterdam 2023, Brainbay)
Tabel 3. Mediane huurprijzen per m2 van bedrijfsruimtes & logisitek (Amsterdam 2023, Brainbay)
